Autor: justyna

Muzyka prehistoryczna

Posted on by justyna in Muzyka przed wiekami

Dlaczego w ogóle stworzono muzykę? Być może prehistoryczny człowiek chciał naśladować odgłosy natury – śpiew ptaków, szelest liści, szum wody. Przecież na świecie nigdy nie jest cicho, zawsze słychać jakieś dźwięki. Czy muzyka była potrzebna ludziom do rytuałów czy może służyła tylko w ramach rozrywki?

Kto stworzył pierwszą muzykę?

400 000 lat przed naszą erą w Europie miały miejsce bardzo istotne zmiany. Region dotychczas zamieszkiwany przez Neandertalczyków, którzy zajmowali ten obszar od wielu milionów lat, został zdominowany przez nowy gatunek człowieka – Homo sapiens. Nowy rodzaj ludzi był mądry w sposób inny niż człowiek neandertalski. Przede wszystkim nauczył się wytwarzać o wiele bardziej zabójczą broń. Dlatego w przeciągu 5000 lat nasz gatunek rozszerzył swoje panowanie i rozmnożył się tak efektywnie, iż wyparł Neandertalczyków w stosunku 10 do 1. Wkrótce potem człowiek neandertalski całkowicie zniknął z powierzchni ziemi.

Naukowcy prowadzą zażartą debatę czy Neandertalczycy byli w stanie stworzyć muzykę. Najwcześniejszy człowiek osiągnął swoje obecne możliwości już 530 000 lat przed naszą erą. Zatem wiemy na pewno, iż potrafił wydawać dźwięki – śpiewać, nucić, syczeć, mruczeć itd.

Być może muzyka prehistoryczna ewoluowała z potrzeby komunikacji pierwszych ludzi. Może był to sposób na wyrażanie swoich uczuć, emocji, pragnień. Czy używano dźwięków podczas narodzin i pogrzebów? Czy idąc na polowanie wydawano podobne zwierzętom odgłosy żeby pobudzić się do walki? Czy tak właśnie ludzie prehistoryczni szukali i wabili swoje partnerki? Niewykluczone. Istnieje w tej kwestii naprawdę wiele hipotez.

Najstarsze dowody na istnienie muzyki

Naukowcy zgodnie twierdzą, że w okresie pomiędzy 60 000 a 30 000 lat przed naszą erą – kiedy zaczęto tworzyć sztukę wizualną – powstała także muzyka. Archeolodzy podczas wykopalisk znajdują prehistoryczne instrumenty rozsiane po całym świecie.

Podejrzewa się, że pierwszym instrumentem był ludzki głos – śpiewanie, nucenie, pogwizdywanie, kląskanie, nawet formy kaszlu, ziewania lub bekania mogły uchodzić za muzykę. Z czasem do głosu doszło klaskanie lub uderzanie kamieniem o kamień, żeby zachować rytm. Najstarsze instrumenty to flety, gwizdki i fujarki. Robiono je z drewna lub z kości zwierząt. Prototyp harfy również ma swoje korzenie w czasach prehistorycznych.

Najwcześniejsza muzyka

Najwcześniejsza muzyka to prawdopodobnie instrumenty perkusyjne, w które uderzało się patykiem, kamieniem albo kością. Pierwsze melodie towarzyszyły ludziom podczas ceremonii religijnych i miały na celu reprezentowanie zwierząt. Oczywiście prehistoryczna muzyka nie była nigdzie zapisywana, dlatego nie ma możliwości dotrzeć do pierwotnej wersji dźwięków. Naukowcy opierają swoja wiedzę na ten temat na domysłach i na podobieństwie do melodii, które wciąż są obecne wśród prymitywnych ludów afrykańskich i Indian z Ameryki Południowej.

Prastare instrumenty

Najstarsze dotąd odkryte instrumenty datuje się na 40 000 lat przed naszą erą. Archeolodzy odnaleźli wiele paleolitycznych fletów zrobionych z kości zwierząt. Prehistoryczni artyści nie tylko robili instrumenty z rzeczonych kości, ale również ozdabiali je we wzory – podłużne lub poprzeczne nacięcia. Pierwszy flet z siedmioma otworami pochodzi z Indii. Tymczasem największa kolekcja prehistorycznych instrumentów została znaleziona w Chinach. Jej wiek to około 9 tysięcy lat.

Jak tworzy się muzykę?

Posted on by justyna in Muzyka dawniej

Dawniej na proces tworzenia muzyki składało się głównie nagrywanie żywych instrumentów oraz wokali, dzisiaj sytuacja wygląda już zupełnie inaczej. Choć oczywiście nie odchodzi się całkiem od żywych instrumentów, to jednak znaczna część muzycznych przebojów powstaje teraz w komputerze. Do produkcji utworów używa się rozmaitych programów oraz wtyczek, dzięki którym można uzyskać brzmienia dowolnych instrumentów oraz wiele innych ciekawych efektów.

 

Jak nauczyć się tworzenia muzyki?

Aby nauczyć się tworzyć muzykę trzeba po prostu ćwiczyć, tak jak w każdej innej dziedzinie. Tylko praktyka może sprawić, że w końcu uda nam się stworzyć niesamowity utwór. Nauka obsługi programu może zająć dużo czasu, ale sama znajomość programu nie wystarczy jeszcze aby tworzyć hity, potrzeba czegoś więcej. Umiejętność tworzenia wybitnych piosenek nie przychodzi sama, trzeba nieustannie próbować tworzyć nowe utwory, aż w końcu dojdziemy do satysfakcjonującego poziomu.

Jeśli chodzi natomiast o samą naukę obsługi programu to bez problemu znajdziemy wszelkie potrzebne materiały w internecie. Producenci programów przygotowali również instrukcję, która pomaga zapoznać się z większością funkcji programu. Niektórym jednak łatwiej przychodzi nauka za pomocą poradników w formie wideo. Takie poradniki można znaleźć chociażby na Youtube. Istnieją też płatne kursy. W razie problemów z obsługą programu zawsze można się też zwrócić o pomoc na forach, zrzeszających miłośników tworzenia muzyki. Są też specjalne fora poświęcone konkretnie danemu programowi.

Co będzie potrzebne oprócz komputera?

W zasadzie do tworzenia muzyki wystarczy sam komputer oraz słuchawki lub głośniki. Jednak aby ułatwić sobie pracę i proces tworzenia, warto zaopatrzyć się w klawiaturę sterującą, która pozwoli grać nam melodie. Taka klawiatura powinna znaleźć się w wyposażeniu każdego twórcy. To nieodłączny element domowego studia, tak jak eleganckie obuwie na uroczystym weselu.

Z biegiem czasu i wzrostem poziomu naszych umiejętności można zainwestować w lepsze głośniki, które pomogą nam analizować dokładnie wszystkie dźwięki, co przełoży się na jakość tworzonej muzyki.

Jaki program do tworzenia muzyki wybrać?

Programów do tworzenia muzyki jest wiele. Różnią się one przede wszystkim interfejsem oraz ceną. Jednak za pomocą każdego z programów można uzyskać ten sam efekt. W niektórych programach wygodniej edytuje się wokale, w innych przyjemniej komponuje się melodie, a jeszcze inne są idealne do nagrywania głosu oraz instrumentów. Najlepiej samemu przetestować wersje demonstracyjne kilku programów i samemu zdecydować co będzie dla nas najwygodniejsze. Cena również może być ważnym kryterium podczas wyboru. Do najpopularniejszych programów tego typu należą: FL Studio, Ableton oraz Logic Pro X. Ten ostatni program jest dostępny wyłącznie na platformę OS X, tak więc jeśli nie posiadamy komputera marki Apple to niestety nie będziemy mieli możliwości obsłużenia Logic Pro X. Z racji tego, że wspomniane programy są najpopularniejsze, warto je rozważyć będąc początkującym, gdyż znajdziemy do nich najwięcej poradników. Z poradnikami do nieco mniej znanych programów, może być trudniej, co utrudnia na początku pracę.

Muzyka starożytna – Mezopotamia i Egipt

Posted on by justyna in Muzyka przed wiekami

Dzięki wykopaliskom archeologicznym mamy wgląd w codzienne życie, ekonomię, literaturę, prawo i religię Mezopotamii i Egiptu. Jest to niesamowita sposobność, żeby poczuć smak przeszłości starożytnych ludów.

Mezopotamia

W miejscu, gdzie narodziła się pierwsza cywilizacja muzyka pełniła ważną rolę. Źródła archeologiczne, pisane i ikonograficzne pozwalają nam lepiej zrozumieć istotę dźwięku w Mezopotamii.

Archeolodzy odnajdują na tym obszarze instrumenty muzyczne, mezopotamskie reliefy przedstawiają muzyków z harfami, lirami, bębnami, cymbałkami, fletami, grzechotkami itp., w materiałach źródłowych możemy przeczytać o występach wokalnych mających duże znaczenie kulturowe i religijne. O wadze muzyki w starożytnym świecie świadczy sumeryjskie przysłowie: „Skryba bez ręki – śpiewak bez gardła”

Przedstawienia mezopotamskich muzyków ukazują mężczyzn bez brody, co może świadczyć, iż śpiewacy byli kastrowani, żeby zachować swój młodzieńczy głos. Wielu z nich jest także niewidomych. Sumeryjski mit o bogini Ninmah i bogu Enki wskazuje na związek ślepoty z talentem muzycznym.

Pozostałości po starożytnych instrumentach są odnajdywane przez naukowców na całym obszarze dawnej Mezopotamii. Najsławniejszy zabytek to lira z królewskiego grobowca z Ur.

Egipt

W starożytnym Egipcie roiło się od rytuałów religijnych, dlatego muzyka stanowiła istotną kwestię codziennego życia, przepełnionego składaniem czci egipskim bóstwom. Malowidła w grobowcach oraz na ścianach świątyń przedstawiają tancerki, śpiewaczki i muzyków z instrumentami.

Analiza hieroglifów i badania grobowców pozwoliły naukowcom ustalić, że faraonowie chcieli zabrać ze sobą do życia pozagrobowego również instrumenty, co potwierdza głęboką miłość do dźwięków. Popularne było sistrum, czyli coś w rodzaju metalowej, drewnianej lub ceramicznej grzechotki, którą trzymano w ręce i którą potrząsano. Używano również trąbek, fletów, lir i lutni. Harfy były bardziej zaawansowanym instrumentem, często bogato zdobionym ornamentami oraz złotem, srebrem, hebanem, lazurytem, malachitem i innymi drogocennymi materiałami.

Najwyższą hierarchię wśród muzyków zajmowali muzycy świątynni, którzy grali dla poszczególnych bóstw oraz muzycy tworzący dla faraona i jego rodziny. Trochę niżej postawieni byli muzycy rozrywkowi. W kraju nad Nilem nie było miejsca na muzyków-amatorów.

W starożytnym Egipcie bardzo ceniono śpiewaków. Często tę rolę odgrywały kobiety, które uczestniczyły w ceremoniach religijnych. Podobno kapłani śpiewali w grobowcach na długo po zakończeniu rytuałów pogrzebowych.

Muzyka była obecna w egipskiej kulturze od początku do końca. Inskrypcje pieśni pogrzebowych odnaleziono w grobowcach faraonów. Naukowcy wierzą, że te melodie były śpiewanie przez wysoko postawionych kapłanów i kapłanki. Taniec także był sposobem wyrażania czci bóstwom, jednakże mimo wielu reliefów i malowideł przedstawiających tancerki, niewiele wiadomo na ten temat.

Muzyka renesansowa

Posted on by justyna in Muzyka dawniej

Określenie muzyka renesansowa nawiązuje do muzyki europejskiej z XV i XVI wieku. Początkowym założeniem tego gatunku była myśl, że należy sprawić, iż melodie będą brzmiały delikatniej i płynniej niż w średniowieczu. Jednocześnie muzyka stawała się coraz bardziej skompilowana.

Muzyka renesansowa

Dzięki wynalezieniu prasy drukarskiej pojawiła się możliwość łatwiejszego i szybszego drukowania zapisanej muzyki, a to z kolei przyczyniło się do tego, że można było wierniej odtwarzać melodie. Epoka renesansu to obsesyjny wręcz powrót do antyku, w szczególności do starożytnej Grecji. Eksperymentowano z muzycznymi formami teatralnymi, gdzie opowiada się historie głosem, a instrumenty tworzą tylko znakomite tło pod snucie tejże opowieści. Starano się odtworzyć dramat grecki.

Muzyka renesansowa to przede wszystkim wprowadzeniem wyraźnej melodii, bardziej skupionej na wokalu. Piosenki stały się polifonicze (dwa lub więcej głosów prowadzonych równocześnie i

niezależnie od siebie). Ludzie mogli je śpiewać z łatwością. Akordy stały się bardziej swobodne, co sprawiło, że kompozycje były łatwe do adaptacji zgodnie ze stylem artysty, który wykonywał utwór. Kompozytorzy byli prawie całkiem oddani chórowi i pisaniu kompozycji właśnie dla chóru. Ten moment w historii nazywa się „złotym wiekiem muzyki chóralnej”. Kwitnie muzyka sakralna – msze, psalmy, hymny, motety i madrygały.

Kompozytorzy

Renesansowi kompozytorzy przygotowali urodzajny grunt pod wszelkie innowacje muzyczne i wzbudzili ciekawość następnych pokoleń artystów na różne aspekty muzyki. Być może, gdyby nie oni, muzyka poważna, którą znamy dzisiaj, nie byłaby taka sama. Do najwybitniejszych kompozytorów tego okresu należą: William Byrd, Josquin Des Prez, Thomas Tallis, Pierre de La Rue, Claudio Monteverdi, Giovanni Pierluigi da Palestrina, Orlando de Lassus i Giovanni Gabrieli.

Muzyka barokowa

Posted on by justyna in Muzyka dawniej

Mówiąc o muzyce barokowej, mamy na myśli okres od 1600 do 1750 roku. Epoka oferuje różnorodność kompozytorów z wielu, czasem odległych, miejsc w Europie. Barok poprzedza muzyka renesansowa. Po muzyce barokowej następuje etap muzyki klasycystycznej.

Muzyka barokowa

Barok położył podwaliny pod następne 300 lat ekspresji muzycznej. Coraz popularniejsza staje się muzyka świecka. W tym czasie narodziła się idea współczesnej orkiestry, opera – uwertura, preludium, aria, refren – sonata, koncert oraz kantata. Muzyka barokowa to bogactwo instrumentów, elementów i technik.

Barok można podzielić na trzy główne fazy:

– wczesny barok (1600 – 1630)

– barok dojrzały (1630 – 1680)

– późny barok (1680 – 1730)

Artyści pozwolali sobie na odrobinę szaleństwa w interpretacji utworów i podczas występów dodawali do kompozycji ozdobniki i inne improwizowane elementy. Muzyka baroku stanowi dużą część kanonu muzyki poważnej i jest tematem debaty muzykologów na całym świecie. Melodie kompozytorów tamtego okresu są studiowane i analizowane w najdrobniejszym stopniu, wykonywane i odsłuchiwane.

Najwybitniejsi kompozytorzy muzyki barokowej

Na scenie światowej:

Antonio Vivaldi, Johann Sebastian Bach, Johann Pachelbel, Georg Philipp Telemann, Georg Friedrich Händel, Giovanni Battista Pergolesi, Giacomo Carissimi, François Couperin, Marc-Antoine Charpentier.

Na scenie polskiej:

Adam Jarzębski, Grzegorz Gerwazy Gorczycki, Stanisław Sylwester Szarzyński, Bartłomiej Pękiel.

Muzyka rozrywkowa

Posted on by justyna in Muzyka współcześnie

Muzyka rozrywkowa może być podzielona na kilka głównych nurtów.

Blues

Blues to afro-amerykańska muzyka, która cechuje się szeroką gamą emocji i stylów muzycznych. W piosenkach tego gatunku wyrażana jest skarga na niesprawiedliwości, rozpacz po utraconej szansie, pragnienie lepszego życia, tęsknota za ukochanym/ukochaną, pracą i pieniędzmi. Blues ma korzenie afrykańskie, wpływ na niego wywarły też ballady oraz muzyka kościelna.

Muzyka country

Country to jeden z pierwszych gatunków we współczesnej muzyce rozrywkowej w Stanach Zjednoczonych. Zrodziła się na początku XX wieku w południowych stanach Ameryki jako połączenie folku i bluesa. Muzyka grana jest na gitarze akustycznej, mandolinie, banjo i skrzypkach.

Muzyka elektroniczna

Muzyka elektroniczna korzeniami sięga aż do lat 70-tych XX wieku, kiedy zaczęto używać pierwszych elektronicznych gadżetów do tworzenia melodii. Na początku była to muzyka do tańca, następnie przerodziła się w wiele podgatunków, które obecnie mają różne zastosowanie. Określenie muzyka elektroniczna odnosi się do każdej muzyki, do której stworzenia wykorzystuje się elektronikę.

Hip-hop

Kultura, muzyka i styl życia znany jako hip-hop narodził się na Bronxie w Nowym Jorku. Didżeje zaczęli miksować ze sobą różne piosenki. Hip-hop był alternatywą do przemocy i tworzył podstawy komunikacji międzyludzkiej. Podstawowe elementy kultury hip-hopu to: breakdance, graffiti, rapowanie i „didżejowanie”.

Jazz

Jazz ma swoje początki w Ameryce. Powstał jako odbicie różnorodności kulturowej i indywidualizmu kraju. W jazzie miesza się europejski klasycyzm, amerykański blues oraz piosenki i rytmy z południa Stanów Zjednoczonych. Jednakże w swej istocie muzyka jazzowa zawsze była otwarta na wszystkie wpływy i osobistą ekspresję poprzez improwizację.

Muzyka pop

Muzyka pop zaczęła się w późnych latach 90-tych XX wieku. Na jej powstanie złożyło się kilka czynników. Między innymi programy muzyczne, w których szukano utalentowanych wokalistów i muzyków oraz wpływ muzyki R&B.

Rock

Rock wywodzi się z „rock ‘n’ rolla”, czyli muzyki popularnej na początku lat 50-tych XX wieku. Wpływ na ten gatunek miał blues, muzyka country, muzyka folkowa, R&B i inne. Rock cechuje siła, ekspresja i energia.

Instrumenty muzyczne

Posted on by justyna in Muzyka współcześnie

Grupy instrumentów muzycznych

Najbardziej popularny podział instrumentów muzycznych na grupy:

1) Instrumenty perkusyjne

a) niemelodyczne – czyli takie, na których muzyk może wygrać tylko rytm, te instrumenty nie mają określonej wysokości dźwięku, np.: bębenek, tamburyn, bongosy, marakasy, bęben, werbel, talerze, trójkąt

b) melodyczne – czyli takie, na których wygrywa się tylko rytm i które mają określoną wysokość dźwięku, np.: ksylofon, wibrafon, dzwonki chromatyczne, dzwony rurowe, kotły

2) Instrumenty strunowe (posiadają w swojej budowie struny)

a) smyczkowe – muzyk wydobywa dźwięk poprzez pocieranie strun smyczkiem, np.: skrzypce, altówka, wiolonczela, kontrabas

b) szarpane – artysta wydobywa z nich dźwięk poprzez szarpanie (palcami, kostką lub piórkiem) strun, które są wprawiane w drgania, np.: gitara, harfa, banjo

c) uderzane – dźwięk wydobywa się z nich podczas uderzania w struny, np.: pianino, fortepian, cymbały

3) Instrumenty dęte

a) drewniane – źródło dźwięku to ustnik lub drewniany stroik, posiadają otwory, które muzyk zakrywa lub odkrywa palcami lub specjalnymi klapkami, np.: flet prosty, flet poprzeczny, fagot, klarnet, saksofon, obój

b) blaszane – źródło dźwięku to bezpośrednio usta grającej osoby, np.: trąbka, waltornia, puzon, tuba

c) miechowe – powietrze jest wprowadzane do instrumentu za pomocą miecha, skąd kierowane jest we właściwe miejsce w instrumencie, np.: organy, akordeon

Muzyka antyczna – Grecja i Rzym

Posted on by justyna in Muzyka przed wiekami

Archeologia to niesamowita dziedzina nauki, która pozwala nam zajrzeć w życie antycznych cywilizacji – Grecji i Rzymu. Dzięki wytrwałym pracom badawczym odkrywamy starożytne instrumenty i przedstawienia codzienności ludzi sprzed tysięcy lat.

Muzyka antycznej Grecji

Muzyka stanowiła nierozerwalną część życia w greckim świecie. Z dziewięciu muz – greckich bogiń sztuki i nauki – aż pięć było powiązanych z muzyką, tańcem, poezją i śpiewem:

• Erato – muza poezji miłosnej, przedstawiana z kitarą lub cytrą, „Umiłowana”

• Euterpe – muza poezji lirycznej i gry na aulosie, przedstawiana z aulosem lub fletem, „Radosna”

• Melpomene – muza tragedii, „Śpiewająca”

• Polihymnia – muza pantomimy oraz poezji hymnicznej i sakralnej, „Obfitująca w hymny”

• Terpsychora – muza tańca i pieśni chóralnej, „Kochająca taniec”

Na instrumentach grano podczas ceremonii religijnych, festiwali, przyjęć, wesel, pogrzebów, olimpiad i w trakcie przygotowań militarnych. Muzyka była istotnym elementem edukacji oraz sztuk teatralnych i występów dramatycznych, wystawianych w teatrze. Grecy wierzyli, że harmonijne dźwięki mają korzystny wpływ na umysł i ciało słuchacza.

Muzyka antycznego Rzymu

Muzyka rzymska z czasów antycznych czerpie dużo z wcześniejszej muzyki etruskiej, kartagińskiej i greckiej. Patrycjusze – bogaci mieszkańcy rzymskich miast – posiadali własnych muzyków, którzy byli niewolnikami i grali dla gości podczas przyjęć. Muzyka była także nieodłącznym elementem występów teatralnych. Jeszcze inni artyści zabawiali śpiewem w tawernach i na ulicach większych miast.

Rzymscy muzycy grali na instrumentach strunowych, dętych, perkusyjnych. Na początku były to liry a później kitary. Używano drewnianych trąb, bębnów, kastanietów i grzechotek. Grano na małych, przenośnych organach z klawiszami. Popularne były chóry, również chóry dziecięce, a także grupy śpiewające w amfiteatrach przed i po walkach gladiatorów. Patrycjusze posiadali w domach bardzo wyszukany instrument muzyczny, wykorzystywany przy wielu okazjach – hydraulis – organy wodne, które działały pod ciśnieniem wody.

Rzymianie nie wymyślili systemu zapisywania melodii, przejęli go po prostu od starożytnych Greków. Niestety do czasów współczesnych nie przetrwało wiele zapisów muzyki rzymskiej.